Bölüm 1 A. AK PARTİ ÖNCESİ TİRE
Tire, İzmir’in ilçesi, Küçük Menderes havzasının önemli merkezlerinden. Medeniyet şehri... Tarihi ilk çağlara, Selçuklu medeniyetine uzanan kadim kent. Bölgenin tarım, sanayi ve ticaret merkezlerinden. Siyasi geçmişi; demokratların güçlü kalelerinden diye anılır. Tek parti dönemlerinde unutulmuş, suskun kalan bir şehir. Çok partili demokrasiye geçişte en hareketli merkezlerden biri. 1950’de “Yeter Söz Milletindir” feryadının en gür yükseldiği şehir... Tire, 1950-1980 arası Demokrat Parti ve Adalet Partisi anlayışıyla yönetilen ve seçmen kitlesinin de büyük çoğunlukla bu yönde siyasi eğilimi olan bir ilçe. 1980 ihtilali sonrası, siyasi eğilimini “yasaksız Türkiye, konuşan Türkiye” yönünde konuşlandırmış ve 12 Eylül’ün yasakçı zihniyetine karşı üç dönem DYP (Doğru Yol Partisi) ve bir dönem ANAP (Anavatan Partisi) tercihlerini ortaya koymuştur. Tire halkının demografik yapısal geleneği merkez sağ ve demokrat siyasi eğilimdir. Bu yapısını 2000’li yıllara kadar (%64-%72 gibi) yüksek oranlarda korumuştur.
B. 2000'Lİ YILLAR VE TİRE’DE AK PARTİ
Anayasa kitapçığının devletin tepesinde fırlatılması ile başlayan kriz sonucu 2001 yılında Ak Parti doğmuştur. Bütün Türkiye’de ilgi ile takip edilen AK Parti, Tire’de umduğu çıkışı gerçekleştirememiştir. Nedeni; Kuruluş temelinde bölgenin siyasi demografik yapısına göre teşkilatlanma yapılamamasıdır. Bu nedenle AK Parti’nin Tire’deki gelişmesi ağır olmuştur. 2002 yılında Türkiye genel seçimlerinde Ak Parti büyük bir başarı göstererek tek başına iktidar olurken, Tire oyu sadece %16’dır. Bu şu demektir: Tire’de 6 kişiden 5’i henüz AK Partili değildir. Halbuki dağılma sürecine giren partilerden sadece DYP’nin bu seçimde aldığı Tire oyu %23’tür. Demek ki Tire’de merkez sağ demokrat seçmen henüz AK Parti’ye demir atamamıştır. AK Parti, Tire’deki ilk çıkış sınavını 2004 yerel seçimlerinde verecektir. Ancak stratejik hatası AK Parti’nin Tire ile bütünleşmesinin henüz hazır olmadığının işareti olacaktır.
AK Parti İzmir İl yönetiminin ve teşkilatının tensipleriyle Tire merkez sağ seçmenin yakından tanıdığı, demokrat görüşlü bir bürokrat aday Ak Partinin belediye başkan adayı olarak ilan edilir. Hatta bu adayın ilanı, Tire’li merkez sağ demokrat kitlenin heyecanlanmasına ve sahiplenmesine sebep olur. AK Parti Tire ilçe teşkilatının da kabullenmesi sonucunda büyük tezahüratlar eşliğinde ve omuzlarda AK Parti ilçe binasına giriş yapılır. Tire’de büyük bir hareketlenme olur ve artık siyasi yön AK Parti belediyeciliğine doğru çevrilir. Ancak aday belirlemenin son aşamalarında sürpriz bir gelişme olur. Ankara Merkez Teşkilatının, özellikle de o dönem AK Parti’de ikinci adam konumunda olan Bülent Arınç’ın oluruyla AK Parti eski ilçe başkanı milli görüş eğiliminden gelen aday arkadaşımız, Tire Belediye Başkan adayı olur. Diğer aday geri çekilir. Sonuç; Tire için şaşkınlık olacak iken, seçimin son haftasında halkın ince feraseti ile aşılır. Son haftaya CHP’nin eski bakanlarından olan CHP’nin başkan adayı seçime farklı önde girmiştir. ANAP’lı mevcut Belediye Başkanı adayı da oldukça geride kalmıştır. Tire belediyesini henüz CHP’ye teslim etmeye hazır olmayan Tire merkez sağ seçmeni, dağılmakta olan DYP oylarını son hafta AK Parti’ye kaydırarak, AK Partili Başkan adayının kazanmasını sağlar. Sonuçlar AK Parti: %29, DYP: %7, CHP: %27,5, ANAP: %24,7. Buna rağmen 2007 genel seçimlerine kadar, AK Parti Tire’de hala etkili değildir. ANAP menşeli bazı eski siyasetçilerin AK Parti’ye geçişi bu süreci hızlandırmaz. Başta devlet hastanesi yapımı ve bazı yatırımların gerçekleştirilmesine rağmen, AK Partili Tire Belediye başkanlığı yönetiminin henüz Tire’de ma’kes bulmadığı görülür. O dönemin şartlarında ANAP tamamen dağılmış ve DYP ile birleşerek DP’ye (Demokrat Parti) dönüşmüştür. Ancak DP, AK Parti karşısında beklediği çıkışı gerçekleştirememiş ve dağılma sürecine girmiştir.
2007 genel seçimlerine girilirken Ak Parti Türkiye’de tek parti iktidarını güçlendirerek, oy oranını ve milletvekili sayısını arttırırken… Tire’de ise, 2007 genel seçimleri: AK Parti %30, Demokrat Parti %8, CHP: %27. Yani AK Parti Tire'de birinci parti olsa da Türkiye geneli oy ortalamasının (%46,6) oldukça altında ve belediye gücüne rağmen sadece %1 artış sağlayabilmiştir.
Bu anlayışla 2009 yerel seçimlerine girilir. 2009 yerel seçimleri, AKPartili belediyenin imtihan dönemidir ve Tire halkının tanık olduğu pazarcı esnayla yaşanan çekişmeye sahne olur.
Bu seçime Tire’nin merkez sağ demografik yapısına direnen AK Parti teşkilatı, Türkiye’de AK Parti iktidarının başarısına ve iktidar gücüne güvenerek yerel seçimlere kendi ayakları üzerinde girer.
Bununla birlikte AK Parti'nin Tire'deki kapalı politikalarıyla bütünleşemeyen Tireli Demokrat seçmen, dağılma sürecine rağmen AK Parti’ye karşı Demokrat Parti’den çıkardığı adayla seçime girer.
2009 yerel seçimleri hem genel iktidarda olan hem de yerel iktidar gücünü elinde bulunduran AK Parti için hüsran olmuştur. 2009 yerel seçimleri: AK Parti %24, DP: %35. AK Parti yerel seçimi kaybederek 3. parti olurken oylarını da %6 oranında kaybetmiştir. İlginç olan, Türkiye’de silinen Demokrat Parti, Türkiye’de sadece üç şehirde belediye başkanlığı kazanırken, biri de %35 oy oranı ile Tire’de Belediyeyi kazanmasıdır. Böylesine restleşilen ve harakiri yapılan seçime rağmen, Tire’de siyasi kaymaların kapısı aralanmıştır.
Çünkü; Demokrat Tire halkı, kapalı kutu AK Parti’ye karşı tarihi ve ders niteliğinde zafer kazanmasına rağmen, mutlu olamamıştır. Demokrat Parti formasıyla seçimi kazanan başkanın, bir müddet sonra CHP'ye katılmasıyla, merkez demokrat sağ seçmen Ak Parti kapılarını zorlamaya başlar. Bu süreç içerisinde ülkemizde darbe teşebbüsleri, AK Parti’yi kapatma davaları ve darbeci kadroların tasfiyesi ve referandumlar merkez sağ seçmen ile AK Parti’yi yakınlaştırmıştır.
Bu anlayış üzere girilen 2011 genel seçimlerinde AK Parti Tire oyları genel oranlara yaklaşır ve en yüksek oyunu alır. 2011 genel seçimleri Tire sonucu: AK Parti %40 civarı, CHP %36. Görülüyor ki, Tire’de siyasi yarış artık AK Parti ve CHP arasında cereyan etmektedir.
