Yüce dinimiz İslamın insanlığa öğrettiği ve inananlarda bulunmasını istediği güzel vasıflardan birisi de HAYA sahibi olmaktır. Utanma duygusu demek olan HAYA , İslam ahlakının özü, imanın da bir cüzüdür. Bunun içindir ki Peygamber Efendimiz (s.a.v) bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır:"İman yetmiş küsur şubedir. En üstünü Allah'tan başka bir ilah bulunmadığına iman etmek,en alt derecesi de insanlara zarar verecek şeyleri yoldan kaldırmaktır.Haya da imandan bir şubedir."
Haya duygusu, insan ruhunun çirkinlikler karşısında sıkılması, kötü söz ve davranışlardan uzak durması , insanda ruhi bir meziyet olarak var olan utanma duygusudur. İnsanlık haysiyet ve şerefini koruyan herkeste bu duygu mevcuttur. Zira imani bir hayaya sahip olan kimse, Cenab-ı Hak'tan utandığı için hiç kimsenin olmadığı yerde bile aklın ve dinin hoş görmediği hal ve hareketlerden sakınır.
İnsan;Sağduyusu, inancı ve haya duygusu ile nefis ve şeytanın kötü telkinleri arasında mücadele halindedir. Allah inancı sağlam ve haya duygusunu yitirmeyen insan, iyilik ve güzelliklere yönelir,kötülük ve haramlardan uzak durur.Buna karşılık, Allah inancı zayıf,haya perdesi yırtılmış ya da aşınmış, nefsine ve şeytana yenik düşmüş insan ise çekinmeden kötülük ve haramları işleyebilir. Nitekim Sevgili Peygamberimiz (sav) "Eğer utanmıyorsan dilediğini yap" hadisiyle haya duygusunun arka plana atıldığı takdirde insanın çirkin bir işi rahatlıkla yapabileceği uyarısında bulunmaktadır. Bu yönüyle haya, insan söz ve davranışları üzerinde düzenleyici bir role sahiptir. Fert ve toplumun günlük hayatta sergileyeceği hareketlerin süzgeçten geçirilmesini sağlar. Bu bakımdan utanma duygusu, toplumsal barış ve huzura da önemli katkıları olan insani ve imani bir haslettir.
Bir hidayet rehberi olarak gönderilen Yüce Kitabımız Kur'an-ı Kerim'de yaşanmış çok güzel haya örnekleri mevcuttur.Yusuf suresinde Hz.yusuf'un, Kasas suresinde Şuayb (as)ın kızlarının, Ahzab suresinde de Peygamberimiz Hz. Muhammed (sav)in hayasından övgüyle bahsedilmektedir. Bugün kadın erkek her yaştan insanımızın özellikle gençlerimizin bu güzel haya örneklerini okumaya ve yaşamaya ihtiyacı vardır.
Haya duygusu insanı,Yaratan ve yaratılan karşısında yücelten insani bir erdemdir.Sahibini daima iyiliğe götürür. Bu haftaki yazımızı bir hadis-i şerif mealiyle bitirelim."Edepsizlik ve kötü sözün girdiği şey çirkinleşir. Hayanın girdiği şey ise ancak güzelleşir.
