Açıklamada şu ifadelere yer gerildi. 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü, kadınların eşitlik ve özgürlük mücadelesinin simgesi olarak tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kutlanıyor. Kadınlar, yüzyıllardır süregelen baskı, sömürü ve eşitsizliğe karşı direnmeye devam ederken, toplumsal hayatta daha fazla hak ve güvence talep ediyor.
Kadın Haklarında Geriye Gidiş
Kadınların hak mücadelesi yıllardır sürse de, son yıllarda Türkiye’de bu haklarda ciddi gerilemeler yaşanıyor. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı, kadın cinayetlerine karşı etkin bir politika geliştirilememesi, nafaka ve velayet haklarında kadınların dezavantajlı duruma düşmesi, aile içi şiddete karşı yetersiz önlemler ve laik eğitime yönelik saldırılar bu gerilemenin başlıca göstergeleri arasında yer alıyor.
Türkiye, kadına yönelik şiddet konusunda en kötü performansa sahip ülkelerden biri konumunda. OECD verilerine göre, kadınların hayatlarında en az bir kez eş veya partner şiddetine maruz kalma oranı %21,6 iken, Türkiye’de bu oran %38’e ulaşıyor. 2002 yılından bu yana öldürülen kadın sayısı 8 bin 500’ü aşmış durumda. Kadın cinayetleri artarken, faillere uygulanan ceza indirimleri ise adalet sistemine olan güveni zedeliyor.
İş Hayatında Kadınlara Yönelik Ayrımcılık
Kadınlar, sadece ev içinde değil, iş hayatında da ciddi bir eşitsizlikle karşı karşıya. Kadın işsizliği erkeklere oranla daha yüksek seviyede bulunuyor ve kadınlar, aynı işi yapmalarına rağmen erkeklerden daha düşük ücret alıyor. UNDP’nin 2022 yılı Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi verilerine göre Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranı %35,1 iken, erkeklerde bu oran %71,4. TÜİK’in Aralık 2024 verileri de bu durumu doğruluyor; kadınların işgücüne katılım oranı %36,6, erkeklerde ise %71,9 olarak açıklanmış durumda. Kadınların ekonomik bağımsızlığını kazanabilmesi için istihdamı artırıcı politikaların hayata geçirilmesi gerekiyor.
Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Vurgusu
Kadın haklarındaki gerilemenin en önemli sebeplerinden biri de eğitim sistemindeki eşitsizlikler. 4+4+4 eğitim sistemi, kız çocuklarının eğitimden uzaklaşmasına ve erken yaşta evlendirilmesine zemin hazırlıyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği ilkelerinin güçlendirilmesi ve kız çocuklarının eğitimde daha fazla desteklenmesi gerektiği vurgulanıyor. Ders kitaplarında yer alan cinsiyetçi ifadelerin kaldırılması ve eğitim sisteminin laik ve bilimsel temellere oturtulması da önemli talepler arasında yer alıyor.
Kadınların Talepleri Neler?
Eğitim-İş Ödemiş Şubesi, kadınların eşit ve özgür bir yaşam sürebilmesi için şu talepleri dile getiriyor:
• İstanbul Sözleşmesi’ne geri dönülmeli ve kadın cinayetleriyle mücadele için caydırıcı yasal düzenlemeler hayata geçirilmeli.
• Kadınların işyerinde, evde ve sokakta maruz kaldığı mobbing, taciz ve şiddet vakalarına karşı etkili önlemler alınmalı.
• Toplumsal cinsiyet eşitliği bilinci, ilkokuldan itibaren eğitim sistemine entegre edilmeli.
• Kız çocuklarının eğitim hakkı güvence altına alınmalı ve erken yaşta evlilikler engellenmeli.
• Kadın ve erkek arasındaki ücret eşitsizliğine son verilmeli, “Eşit işe eşit ücret” ilkesi hayata geçirilmeli.
• Kadınların annelik, hamilelik ve evlilik gibi durumları istihdam edilmeme gerekçesi olarak görülmemeli, işverenlerin ayrımcı uygulamalarına karşı yaptırımlar uygulanmalı.
• Kadınların iş hayatına katılımını kolaylaştırmak için devlet tarafından yeterli sayıda kreş açılmalı.
• Babalık izni, annelik izniyle dengelenmeli ve kadınların iş hayatından uzun süre uzak kalmasının önüne geçilmeli.
• Kadınların siyasi temsiliyeti artırılmalı, kadın kotası uygulanmalı ve kadınlar tüm bakanlıklarda aktif olarak görev almalı.
Gerçek bir demokrasinin ancak kadın-erkek eşitliği ile mümkün olabileceğini vurgulayan Eğitim-İş Ödemiş Şubesi, kadınların yaşamın her alanında haklarını alabilmesi için mücadelenin süreceğini belirtiyor.
Yaşasın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü!