Gonartroz, diz ekleminde oluşan kıkırdak kaybına verilen addır. Halk arasında kireçlenme olarak bilinir ancak sanıldığı gibi bir birikme değil, tam tersine kayıp söz konusudur.
Diz Kıkırdağı, diz eklemindeki uyluk ve kaval kemiklerinin uç bölgesini saran ve yüzeyler arasında düz bir yüzey sağlayarak hareketlenmeyi sağlayan çok özel bir dokudur. Kıkırdak dokuda oluşan hasarlanmaların kendi kendini iyileştirme özelliği zayıftır. Kıkırdaktaki iyileşme dokusu orijinal kıkırdaktan mekanik olarak daha zayıf yapıdadır.
Bu hastalığın en sık bilinen nedenleri yaşlılık, sedanter yaşam, genetik yatkınlık, geçirilmiş diz travmaları, romatizmal eklem hastalığıdır. Bu sık bilinen sebeplere özellikle de aşırı kilonun eklenmesi bu eklem kıkırdak yıkımını daha da arttırmaktadır. Diz ağrılarının eklemde ki hasarın miktarına bağlı olarak çoğu zaman yavaş yavaş artış gösterip, diz ekleminde şişlikle birlikte zaman zamanla ağrılı atakların eşlik etmesi şeklini kendini gösterir.
Tedavinin başlamadığı durumlarda giderek eklem hareket açıklığında azalma, yürüme mesafesinin kısalması, çömelme ve merdiven inip çıkarken zorlanma şeklinde kendini gösterir. Tedavi olmayan hastalar, hareket ile artan bu diz ağrılarını engellemek için hareketsiz sedanter bir yaşama kendilerini yöneltirler. Bu çok yanlıştır. Çünkü ağrı hareketsiz yaşamda kasların giderek zayıflamasına sebep olur ve zamanla istirahat ağrıları şeklinde kendini gösterir. İşte hastalar en çok bu zaman doktora başvururlar.Tedavi edilmemiş, ileri evre hasarlarda diz hareketi ile sesler, dizde kilitlenme şikayetleri, sendeleyerek yürüme, hatta desteksiz yürüyememe durumları ortaya çıkar
Gonartroz (Diz Kireçlenmesi) Semptomları nelerdir?
Özellikle 50 yaş üzeri hastalarda diz ağrısı (Özellikle dizin iç tarafından) , yürüme güçlüğü, hareket kısıtlılığı, dizlerde deformite (O bacak), krepitasyon (dizde hareket ile ses gelmesi), gece uykudan uyandıran ağrı, merdiven inip çıkarken ağrının şiddetlenmesi gibi şikayetler görülebilir.
Gonartroz (Diz Kireçlenmesi) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Diz kireçlenme tedavi yöntemleri hastanın yaşına şikayetlerinin ciddiyetine, kireçlenmenin nedenine ve derecesine ve hastanın beklentisine göre değişmektedir. Hasta <50 yaş, erken evre kireçlenme, şikayetleri ileri boyutta değil ise öncelikle cerrahi olmayan (konservatif) tedavi yöntemleri önerilir. Bunlar fizik tedavi yöntemleri, hasta eğer kilolu ise kilo verme, ağrı işlerden ve uzun süre ayakta kalmayı gerektirecek işlerden uzaklaşma, aktivitelerin düzenlenmesi (merdiven inip-çıkma, yokuş inip-çıkmadan uzaklaşmak), özellikle uyluk kaslarını güçlendirmeye yönelik egzersiz tedavileri, ağrı kesici (NSAİİ) ilaçlar, buz tedavileri uygulanır.
Hasta eğer bu tedavilerden sonuç alamıyorsa cerrahi seçeneği konuşulmalıdır.
Bazı hastalarda ise şikâyetler gelip geçicidir. Ancak hasta kendi haline bırakılınca diz artritinin iyileşmesi beklenmez. Diz hareketleri gittikçe kısıtlanır ve bu durum hastanın yürümesini bozacağı için bacaklarda ve belde ağrı şikayetine yol açar.
Diz kireçlenmesi (Gonartroz) da fizik tedavi
Fizik tedavi ve rehabilitasyon kireçlenmelerin başlangıç evrelerinde ve özellikle de diz kapağı altındaki kireçlenmelerde çok etkili olabilir. İlerleyen aşamalarda ise fizik tedavi etkisi azalır. Eğer seanslardan fayda sağlandıysa aralıklarla tedaviye ömür boyu devam edilmelidir.
Ağrılarınız için siz de en kısa zamanda bir fizyoterapiste danışın.
Fizyoterapist Cihad Sazcı
05358809161
cihadsazci@hotmail.com