Büyüklerimiz hayvanın yanında böyle şeyler konuşmamaya aşırı özen gösterir, duyamayacağı yerlerde bile,”Satacağız, keseceğiz” demezler “Kulağı duymasın edeceğiz.” deyiverirlerdi. Duruma göre satılacak mı, kurban mı edilecek anlaşılırdı.
…
Sözü bizim Kocaarap’ın kulağı duymasın edilişine getireceğim. Kocaarap bizim emektar. Bütün ev halkının sevgilisi; irice, kapkara bir eşekti.
Can alıcı durum da şu: Babam, tut sen Kocaarabı, üstelik karşı komşuya sat. Bir gün eve geldik Kocaarap yerinde yok. Ama ara ara sesi duyuluyor, derinden. Başladık aramaya. O an için hiç kuşkumuz yok ki, ipini kırdı, bir yerlere bağladılar eve gelemiyor. Babamın tutup satacağı kimin aklına gelir.
…
Ne kadar arasak etsek de bulamadık tabi. Sonunda babam eve gelince öğrendik acı gerçeği. Yine öğrendik ki, derinden derinden gelen ses Kocaarabın sesi, komşunun damından geliyor.
Bu kez üzüntümüz daha bir katlandı. Kocaarap yakında olduğunu biliyor ya, damdan çıktığında ününün çıktığı kadar anırarak sesini duyurmaya çalışıyor. O anırdıkça biz kendimizi iç odalara kapatıp duymamaya çalışıyoruz. Ama nereye kadar saklanacaksınız? Annem Kocaarabı, bizlerden biri bellemiş, sesini duyduğu anda başlıyor hıçkıra hıçkıra ağlamaya; yatıştırmaya çalıştıkça, biz de hıçkırıklara boğuluyoruz.
Eşek anırır, biz ağlarız.
…
Evimizin ne tadı kaldı ne tuzu. Annemle bizler yemeden içmeden kesildik. Biliyorum, babam da kahroluyor da, belli etmemeye çabalıyor.
Gerçekten de öyleymiş; bir gün gitti, ödünç bir eşek aldı geldi, “Alın size eşek” dedi, “Bundan sonra ağlamak sızlanmak yok. Eşekse bu da eşek.”
Nerdee; hiç yerini tutar mı?
Yalnız yeni eşek gelince durumda bir değişiklik oldu. Bu anırınca, Kocaarap da anırıp yanıt veriyor. Biz ağlayıp sızlandıkça, ödünç eşek durumu eşekçeye çevirip Kocaaraba anlatıyor; bizim ne denli üzgün olduğumuzu duyan Kocaarap da daha bir acıklı anırıyor.
…
Bir süre böyle iki eşek karşılıklı anırdı, biz ağladık. Babam her ne kadar “Sizin bu yaptığınız eşeklik!” diye paylasa da hiçbirimizi susturamadı.
Bir gün uyandık ki, bizim ödünç eşek yerinde yok. Şaşırdık. Ama, bir şeye daha çok şaşırdık: Bizim Kocaarap çilbiri semerağacına dolanmış, tek başına koca kapıdan girdi geldi.
